Repetytorium maturzysty - biologia
Opis
Repetytorium maturzysty - biologia
szkoła: liceum/technikum
materiał także z I klasy rysunki, schematy, tabele indeks ważnych pojęć
ISBN: 978-83-7517-546-2
liczba stron: 488
typ oprawy: oprawa klejona, frez
format: 165 x 235 mm
rok wydania: 2015
autor: Maciej Mikołajczyk, Jolanta Zygmunt
opis książki
Repetytorium Maturzysty biologia Wydawnictwa GREG to książka najlepiej spełniająca oczekiwania maturzystów - zawarto w niej całość materiału potrzebnego do przygotowania się do matury w jej formule obowiązującej od roku 2015. Publikacja jest zgodna z najnowszą podstawą programową, uwzględnia też treści z klasy I, które dla wygody korzystania dodatkowo oznaczono graficznie paskiem na marginesie.
Co ważne, książka ta prezentuje wyłącznie ważne i potrzebne informacje, bez faktów ponadprogramowych, a przyswojenie zawartych w niej treści ułatwia przystępny, zrozumiały język. Wszędzie, gdzie było to możliwe, zastosowano przyspieszające naukę rozwiązania graficzne - tabelki, wykresy, wyliczenia, diagramy. Najważniejsze definicje wyróżniono wyraźnie widocznymi na stronie ramkami. Ważnym uzupełnieniem jest indeks pojęć, dzięki któremu poruszanie się po książce jest intuicyjnie proste.
Repetytorium Maturzysty biologia Wydawnictwa GREG jest doskonałą pomocą zarówno dla osób, które podjęły decyzję o wyborze biologii jako przedmiotu maturalnego, jak dla uczniów pierwszej klasy liceum, którzy chcą skutecznie przygotować się do klasówki lub odpowiedzi albo powtórzyć materiał.
Teraz książka po raz pierwszy w odświeżonej, nowoczesnej i kolorowej szacie graficznej!
Serdecznie polecamy!
spis treści
Wstęp
METODYKA BADAŃ BIOLOGICZNYCH
- Obserwacja a doświadczenie
Rozumowanie w biologii
Metody badań biologicznych
Obserwacje mikroskopowe
- Formułowanie problemów badawczych i hipotez
- Planowanie obserwacji i doświadczeń
Formułowanie wniosków z eksperymentów
BIOCHEMIA CZYLI CHEMIA ŻYCIA
- Metody określania składu chemicznego organizmów
- Makroelementy i pierwiastki biogenne
- Mikro- i ultraelementy
- Rodzaje wiązań i oddziaływań chemicznych w cząsteczkach biologicznych
Wiązania kowalencyjne
Wiązania jonowe
Wiązania wodorowe
Wiązania (oddziaływania) van der Waalsa
Oddziaływania hydrofobowe
- Tlenek wodoru, czyli woda
Właściwości wody i ich znaczenie dla życia
- Związki organiczne, ich występowanie i rola biologiczna
Cukry
Lipidy (tłuszczowce)
Białka i ich monomery
Metody wykrywania związków organicznych
CYTOLOGIA: BUDOWA I FUNKCJE KOMÓRKI
- Komórkowa teoria budowy organizmów żywych
- Eukariotyczny i prokariotyczny plan budowy komórki
- Błony biologiczne
Składniki i budowa molekularna błon plazmatycznych
Rola cholesterolu
Transport substancji przez błony
Błona komórkowa
Sposoby pobierania substancji przez komórkę
Pęcherzyki egzocytarne i endocytarne
Przepływ błon
Równowaga osmotyczna komórki
Plazmoliza i deplazmoliza
Rodzaje połączeń międzykomórkowych u organizmów wielokomórkowych
- Ultrastruktura komórki prokariotycznej
Bakterie Gram-ujemne i Gram-dodatnie
Fałdy błony komórkowej i struktury pochodne
Substancje zapasowe
Nukleoid, plazmidy i rybosomy
- Ultrastruktura komórki eukariotycznej
Cytoplazma
Aparat Golgiego (GA)
Ściana komórkowa
Jądro komórkowe
METABOLIZM KOMÓRKOWY
- Metabolizm komórkowy
Enzymy
Tempo reakcji enzymatycznej
Enzymy i szlaki metaboliczne
Procesy anaboliczne i kataboliczne
ATP jako uniwersalna waluta energetyczna
- Odżywianie się komórek
Autotrofy
- Fotosynteza
Budowa i właściwości chlorofilu
Anteny fotosyntetyczne i fotosystemy
Reakcje zależne od światła
Reakcje niezależne od światła
Uwarunkowania tempa fotosyntezy
Przyswajanie azotu atmosferycznego u bakterii autotroficznych
- Uwalnianie energii dla procesów życiowych
Cytoplazmatyczny etap oddychania komórkowego
Oddychanie mitochondrialne
- Gospodarka odpadami metabolicznymi
Dezaminacja i transaminacja
Cykl mocznikowy
RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW ŻYWYCH Z ELEMENTAMI FIZJOLOGII ROŚLIN I ZWIERZĄT
- Systematyka jako nauka
Historia systematyki
Definicja gatunku
Różne podejścia do systematyki
Źródła wiedzy o pokrewieństwie organizmów
Zarys systematyki świata żywego
- Wirusy
Budowa wirionu i klasyfikacja wirusów
Wirusy jako obiekty z pogranicza świata żywego
Cykl replikacyjny faga litycznego i lizogenicznego
Cykl replikacyjny wirusa HIV i choroba AIDS
Choroby wirusowe roślin, zwierząt i człowieka
- Królestwo Procaryota
Sposoby odżywiania się bakterii
Procesy płciowe bakterii
Klasyfikacja morfologiczna komórek i kolonii bakteryjnych
Znaczenie bakterii w przyrodzie, życiu i gospodarce człowieka
Choroby bakteryjne
- Protisty jako najprostsze organizmy eukariotyczne
Cykle życiowe protistów
Protisty jako czynniki chorobotwórcze
- Grzyby (Mycetes) jako odrębne królestwo
Cechy biologii grzybów
Przegląd systematyczny
Znaczenie grzybów w przyrodzie i życiu człowieka
- Porosty (Lichenes)
- Tkanki roślinne
Tkanki twórcze
Tkanki stałe
- Organy wegetatywne roślin
Korzeń i jego funkcje
Pęd jako stelaż dla aparatu asymilacyjnego
Liść i jego rola
Metamorfozy organów roślinnych
- Teoria telomowa i pochodzenie roślin
- Psylofity i ryniofity: pierwotne rośliny lądowe
- Mszaki jako poboczna linia rozwojowa roślin telomowych
Specyficzne cechy mszaków
Cykl życiowy mchu płonnika
Systematyka, występowanie i znaczenie mszaków
- Paprotniki (Pteridophyta)
Organy wegetatywne paprotników
Cykl życiowy paproci jednakozarodnikowych
Cykl życiowy paprotników różnozarodnikowych
Przegląd współczesnych i wymarłych paprotników
- Rośliny nasienne (Spermatophyta)
Przystosowanie organów wegetatywnych roślin nagonasiennych (Gymnospermae) do lądu
Cykl życiowy sosny zwyczajnej
Systematyka nagonasiennych
Znaczenie przyrodnicze i gospodarcze nagonasiennych
Okrytozalążkowe (okrytonasienne, Angiospermae)
Budowa kwiatu okrytonasiennych
Rozwój i budowa zalążka
Podwójne zapłodnienie
Ochrona przed zapyleniem własnym pyłkiem
Rodzaje kwiatów i kwiatostanów
Powstawanie nasion i owoców
Owoce i owocostany
- Wymiana gazowa u roślin
- Transpiracja i transport wody w roślinie
Zjawiska kapilarne
- Transport asymilatów w roślinie
- Regulacja czynności życiowych roślin
Rodzaje czynników regulujących
Fotoperiodyzm
Termoperiodyzm
Fitohormony
- Pobudliwość i ruchy roślin
- Spoczynek i kiełkowanie nasion
Przebieg kiełkowania
- Zoologia systematyczna
- Etapy rozwoju zwierząt tkankowych
- Wtórouste (Deuterostomata)
- Gąbki (Poriphera): zwierzęta przedtkankowe
- Dwuwarstwowce: parzydełkowce i żebropławy
Środowisko życia
Ruch, symetria, forma życiowa
Budowa ciała
Czynności życiowe
Rozmnażanie
Przegląd systematyczny
Znaczenie w przyrodzie
Znaczenie dla człowieka
- Najprostsze trójwarstwowce: robaki płaskie (Platyhelminthes)
- Robaki obłe (obleńce, Nemathelminthes)
- Pierwsze zwierzęta celomatyczne: pierścienice (Annelida)
- Stawonogi (Arthropoda)
Budowa ciała
Rozmnażanie
Przegląd systematyczny stawonogów
Znaczenie dla człowieka
- Mięczaki (Mollusca) jako odrębna linia rozwojowa zwierząt celomatycznych
Środowisko życia
Ruch i symetria
Budowa ciała
Czynności życiowe
Rozmnażanie
Przegląd systematyczny mięczaków
Znaczenie w przyrodzie
Znaczenie dla człowieka
- Szkarłupnie (Echinodermata): mieszkańcy ciepłych i słonych mórz
- Strunowce (Chordata)
Bezczaszkowce (Cephalochordata)
- Kręgowce (Vertebrata)
Kręgowce wodne - ryby (Pisces)
Płazy: kręgowce ziemnowodne (Amphibia)
Kręgowce wyższe (owodniowce)
Gady (Reptilia)
Ptaki (Aves)
Pochodzenie ptaków, upierzenie i zdolności do lotu
Ssaki (Mammalia) jako najwyżej rozwinięta gromada kręgowców
- Powłoki ciała zwierząt
- Układ ruchu zwierząt
Rodzaje i funkcja szkieletu u zwierząt
- Narządy zmysłów i odbierane przez nie bodźce
Pojęcie receptora i ogólna klasyfikacja zmysłów
Oczy proste i złożone
- Regulacja hormonalna u zwierząt (na przykładzie przeobrażenia u owadów)
Hormony stawonogów
- Zależność budowy układu pokarmowego od rodzaju pobieranego pokarmu
Trawienie u przeżuwaczy
- Etapy ewolucji OUN (ośrodkowego układu nerwowego) kręgowców
- Zależność między budową a funkcją układu krążenia
Rola płynów ustrojowych oraz rodzaje i znaczenie barwników oddechowych
- Sposoby i narządy wymiany gazowej zwierząt
Oddychanie pod wodą
Powierzchnie oddechowe u zwierząt oddychających powietrzem na lądzie
- Typy narządów wydalniczych i wydalanie u zwierząt
Końcowe produkty przemiany azotowej w świecie zwierząt
Zwierzęta osmokonformistyczne i osmoregulujące
- Sposoby rozmnażania się zwierząt
FUNKCJONOWANIE ORGANIZMU CZŁOWIEKA W OPARCIU O STRUKTURY ANATOMICZNE
- Tkanka, narząd, układ: poziomy organizacji ciała człowieka
Tkanka nabłonkowa
Tkanka łączna
Tkanka mięśniowa
Tkanka nerwowa
- Odżywianie
Klasyfikacja składników odżywczych
Witaminy i skutki ich braku
Bilans energetyczny
Rola błonnika w diecie
Tłuszcze w diecie
- Układ pokarmowy człowieka
Przewód pokarmowy
Wątroba i drogi żółciowe
Trzustka
Etapy trawienia cukrów, tłuszczów i białek u człowieka
Transport i magazynowanie wchłoniętych składników pokarmowych
Zaburzenia odżywiania i choroby metaboliczne
- Układ oddechowy człowieka
Jama nosowa
Tchawica i oskrzela
Płuca
Mechanizm i regulacja oddychania
Regulacja tempa oddechu
Transport gazów oddechowych we krwi
Ciśnienie parcjalne i oddychanie człowieka na dużych wysokościach
- Serce i układ krążenia
Rodzaje naczyń krwionośnych
Sieci kapilarne
Położenie i budowa serca
Duży i mały krwiobieg
Cykl pracy serca
Badanie pracy serca: osłuch, EKG. Pomiar ciśnienia i tętna
Rozrusznik serca, inaczej układ przewodzący serca
Krew, jej rola i składniki
Krwotok i hemostaza
- Swój czy obcy? Odpowiedź immunologiczna organizmu
Centralne i obwodowe narządy limfatyczne
Zapalenie jako nieswoista odpowiedź immunologiczna
Mechanizmy odporności swoistej
Alergie i choroby autoimmunologiczne
- Układ wydalniczy
- Wydalanie u człowieka
Budowa i funkcja nerki
Choroby i higiena układu moczowego
Metody stosowane przy niewydolności nerek
Analiza moczu
- Rozmnażanie płciowe u człowieka
Gametogeneza
Męskie narządy rozrodcze i ich funkcjonowanie
Żeński układ rozrodczy, cykl płciowy i zapłodnienie
Ciąża i poród
- Regulacja nerwowa czynności życiowych i praca mózgu
Zjawiska elektryczne i chemiczne w błonie komórkowej neuronu
Budowa i mechanizm działania synapsy
Anatomia układu nerwowego
Łuk odruchowy
Funkcjonalny podział układu nerwowego
- Podstawy zoopsychologii
- Narządy zmysłów
Narząd zmysłu wzroku
Narząd zmysłu słuchu i równowagi
Zmysł chemiczny: węch i smak
Zmysły skórne
Czucie wisceralne i proprioceptywne
- Hormonalna regulacja czynności życiowych
Czynność wydzielnicza komórek i typy gruczołów
Porównanie regulacji nerwowej i hormonalnej
Gruczoły wydzielania wewnętrznego
Rodzaje hormonów ssaków i człowieka
Działanie, skutki nadmiaru i niedoboru hormonów u człowieka
Hierarchiczność kontroli hormonalnej i rola podwzgórza
- Skóra jako narząd
Budowa skóry człowieka
- Układ ruchu człowieka
Szkielet człowieka: kości i ich połączenia
Choroby układu szkieletowego
Mięśnie jako czynna część aparatu ruchu
- Ontogeneza człowieka
STAN ZDROWIA I CHOROBY
- Definicja zdrowia i choroby. Najważniejsze źródła chorób człowieka
- Przykład homeostazy - termoregulacja
Zmiennocieplność i stałocieplność
- Organizacja tkankowa a powstawanie nowotworów
EKOLOGIA
- Populacja ekologiczna
Cechy populacji
Dynamika liczebności populacji
- Biocenoza
Producenci, konsumenci i reducenci
Jak rozumieć pojęcie niszy ekologicznej
Stosunki antagonistyczne między populacjami
Stosunki nieantagonistyczne
Pierwotna i wtórna sukcesja ekologiczna
Bioróżnorodność i jej znaczenie
- Ekosystem
Energia i materia w ekosystemie
Cykle biogeochemiczne
Łańcuchy i sieci troficzne
Piramidy liczebności, biomasy i produkcji
Produkcja brutto i netto oraz produkcja pierwotna i wtórna
- Biosfera i biomy Kuli Ziemskiej
- Ochrona przyrody
Czym jest różnorodność biologiczna?
Motywy ochrony przyrody
Przyczyny wymierania gatunków
Sposoby ochrony przyrody
Formy ochrony przyrody w Polsce
Międzynarodowa współpraca w zakresie ochrony przyrody
Wybrane inicjatywy międzynarodowe
GENETYKA Z BIOTECHNOLOGIĄ
- Historia odkrycia DNA jako nośnika informacji genetycznej i jego struktury
Kwasy nukleinowe
- Replikacja DNA
Komplementarność jako reguła rządząca replikacją DNA
Energia do syntezy DNA i potrzebne enzymy
Etapy replikacji
- Cykl życiowy komórki
Fazy cyklu komórkowego
- Mitoza, czyli podział komórki na dwie potomne
Cytokineza
Rola biologiczna mitozy
- Mitoza i mejoza: porównanie przebiegu i funkcji biologicznych
Inne sposoby podziału komórki
- Główny "dogmat" biologii: DNA → RNA → białko
Ekspresja genu u Prokaryota i Eukaryota
Transkrypcja: przepływ informacji genetycznej z DNA na RNA
Kod genetyczny
Przebieg transkrypcji
Regulacja transkrypcji
Translacja: "przekład" sekwencji nukleotydów na sekwencję aminokwasów
Przebieg translacji
- Genetyka mendlowska
Prawa Mendla
Proste krzyżówki genetyczne
Ewolucja pojęcia genu
Pozorne odstępstwa od praw Mendla
Geny dopełniające się
Epistaza i plejotropia
Geny kumulatywne i dziedziczenie cech ilościowych
- Teoria chromosomowa Morgana
Mapowanie genów
- Dziedziczenie płci i cech sprzężonych z płcią
Cechy sprzężone z płcią
- Definicja i rodzaje zmienności w populacjach naturalnych
Zmienność dziedziczna i niedziedziczna
- Mutacja: błąd podczas przetwarzania informacji genetycznej
Różne rodzaje mutacji
Mutageny
- Analiza rodowodów
- Choroby genetyczne, ich uwarunkowania i przejawy
Ciężkie upośledzenia wrodzone
Bloki metaboliczne
- Biotechnologia tradycyjna
Biotechnologia tradycyjna
Biotechnologia nowoczesna i inżynieria genetyczna
POCHODZENIE I ZMIENNOŚĆ FORM ŻYCIA
- Biogeneza: pochodzenie i powstanie życia na Ziemi
Teoria samorództwa i jej obalenie
oglądy na powstanie życia
- Dowody na istnienie życia przed milionami lat i ewolucję organizmów
Dowody pośrednie
Dowody bezpośrednie
Datowanie skamieniałości roślin i zwierząt
- Mechanizmy ewolucji
Losowość i bezkierunkowość mutacji
Dobór naturalny i dostosowanie genotypów
Selekcja sztuczna
Dryf genetyczny
- Prawo Hardy'ego-Weinberga
Preadaptacje
- Powstawanie gatunków i rodzaje specjacji
Radiacja adaptatywna
- Etapy rozwoju życia na Ziemi
Tabela stratygraficzna
- Antropogeneza
Różnice i podobieństwa między człowiekiem i małpami człekokształtnymi
Afryka kolebką ludzkości: formy przedludzkie i praludzkie
Indeks pojęć
Dane techniczne
Autor | Maciej Mikołajczyk, Jolanta Zygmunt |
Rok wydania | 2020 |
rodzaj oprawy | Miękka |
Ilość stron | 512 |
Dodadki | brak |